Rubenshuis Antwerpen

Zelfportret

Peter Paul Rubens (1577-1640) wordt al op jonge leeftijd beschouwd als een meester schilder.
Nu is hij bij de meeste mensen bekend als 1 van de Vlaamse grootmeesters in de schilderkunst. Bijna alle musea die zich specialiseren in oude schilderkunst bezitten wel een schilderij van Rubens.

 Tijdens mijn bezoek aan de stad Antwerpen kon ik, als aanstaand kunsthistoricus, het Rubenshuis niet links laten liggen.

In 1610, twee jaar na zijn terugkeer uit Italië, kochten Rubens en zijn vrouw Isabella Brant een huis met grond aan de Wapper (nu bekend als het Rubenshuis).

In de daaropvolgende jaren werd de woning naar zijn ontwerp uitgebreid met een halfronde beeldengalerij, een groot atelier en een portiek, die in de late jaren 1610 waren voltooid. Het nieuwe deel was de belichaming van Rubens’ artistieke idealen: de Grieks-Romeinse oudheid en de kunst van de Italiaanse renaissance.
Het gebouw met zijn rijke en antiek geïnspireerde decoraties kende zijn gelijke niet in het toenmalige Antwerpen. Rubens’ ingrepen – het halfronde ‘Pantheon’, het atelier, de portiek en tuinaanleg – verleenden het huis de uitstraling van een Italiaans ‘palazzo’.

Vanaf de tweede helft van de achttiende eeuw ondergaat het Rubenshuis verschillende verbouwingen en geraakt het enigszins in de vergetelheid.

In de loop van de 19de eeuw groeit opnieuw het besef om de woning als monument in te richten. Wanneer de stad Antwerpen het huis in 1937 kan verwerven, is een grondige restauratie nodig. In 1946 wordt de voormalige woning van Rubens geopend als museum. De portiek en het tuinpaviljoen zijn vandaag de enige authentieke restanten van het zeventiende-eeuwse complex.

 

 

Als je niet voorbereid was op het museum, zoals ik dus, dan verwacht je eigenlijk een beter beeld te krijgen van hoe Rubens leefde en vooral ook een overzicht van zijn werken daar te zien. Niets is minder waar.

 

Aan de hand van een zeer grondig boekje doorloop je een vaste route door de woning. De kamers, zoals ze waren in de tijd van Rubens, zijn aangegeven met bordjes aan de deurpost bevestigd, maar wanneer je een kamer binnentreed dan ze je niets meer van de originele opstelling. Wel staan er overal diverse schilderijen en objecten tentoongesteld.

 

Rubens was niet alleen een kunstenaar, hij was ook een kunstverzamelaar. Na zijn dood verspreidde zijn verzameling al snel, maar dankzij onderzoeken naar zijn inboedel is er al veel teruggekocht of in (langdurig) bruikleen  aan het museum. Zijn kunstverzameling gebruikte hij vaak als onderpand, en als handelswaar.

In het museum staan deze stukken dus tentoongesteld, en krijg je op die manier een beeld op de inspiratiebronnen van Rubens.

Enkele stukken die er te zien zijn:





Jacob Jordaens (1593-1678) Maria en het kind in een krans van bloemen, vruchten en groenten.



Helena Fourment en stilleven.

Kunstkast 17e eeuw

Buste van Seneca





Het huis zelf is van binnen vrij klein, waardoor het soms in de halletjes heel benauwend kan zijn, zeker als het druk is. Maar er zijn veel leuke doorkijkjes.

 

Tot slot, voor je naar de tuin gaat, kom je in een groot vertrek waar dan eindelijk enkele stukken van Rubens zelf hangen. De stukken zijn erg groot. Leuk is ook dat men hier de diverse stijlen kan vergelijken die Rubens door de jaren heen hanteerde.

 

 

Voor meer informatie bezoek de website van het Rubenshuis.

 

Al met al was het een zeer interessant bezoek dat zeker de moeite waard was.